vrijdag 5 februari 2021

Psychose

Toen het romandebuut van Lize Spit, Het smelt, in 2016 een bestseller werd was dit in hoofdzaak te danken aan twee zaken: een haarscherpe weergave van de belevingswereld van een jong meisje en een doordachte structuur van het verhaal. De combinatie van die elementen leverden een pageturner op, die ook stilistisch van hoog niveau was. Nu, vijf jaar later, kruipt Spit opnieuw in het hoofd van een personage, ditmaal zelfs twee. En ook nu is de vertelstructuur, met zorgvuldig geplaatste flashbacks en slim gedoseerde informatie die haast dwingt tot doorlezen, weer verrassend effectief. Twee kloeke romans, en tweemaal overtuigend doel getroffen. Dat kan niet iedere schrijver zeggen.

Ik ben er niet is het verhaal van Leo en Simon, een Brussels stel van rond de dertig. Hij werkt op een reclamebureau, zij na een afgebroken studie aan de filmacademie in ‘Buik en Books’, een winkel voor zwangerschapskledij. Op een avond komt Simon diep in de nacht thuis, in opgewonden stemming en met een tattoo achter een van zijn oren. Het zal het begin blijken van een psychose, een geestestoestand waarin hij zijn baan zal opzeggen, een bureautje begint voor het ontwerpen van tattoo’s, steeds duidelijker overspannen raakt, trekken van vervolgingswaanzin gaat vertonen en uiteindelijk ontspoort. Wat dan volgt is een dwangopname, onderzoek, experimenteren met medicijnen en uiteindelijk een traject dat stap voor stap naar een terugkeer in de maatschappij leidt. Zwaar en spannend voor Simon, maar misschien nog wel zwaarder voor Leo, de niet-patiënt. 

Het is geen vrolijk verhaal, maar het overtuigt door Leo’s objectieve verslaglegging. Wat indruk maakt is hoe zij verwoordt dat niet alleen de patiënt het slachtoffer is maar ook de omgeving, en vooral de partner. In een situatie als deze beginnen ook voor hem of haar alle zekerheden te wankelen. En een patiënt die genezen lijkt te zijn, is dat in de meeste gevallen uitsluitend dankzij de medicatie. Verrassingen zijn dan ook nooit uitgesloten. Zoals het aangrijpende slot van de roman laat zien. Ook dat is dan weer conform haar eerste roman.

Lize Spit / Ik ben er niet / Audioboek, voorgelezen door Sieglinde Michiel / 15 uur en 39 minuten / Das Mag, Rubinstein Audiobooks, via Storytel