Weerbarstig

Goede literatuur is weerbarstig. Ze brengt een boodschap eerder via de ongemakkelijke weg dan de gemakkelijke. De eerste verhalenbundel van Mark Haddon – die van The Curious Incident of the Dog in de Night-time – getuigt daarvan. Het titelverhaal bijvoorbeeld, The Pier Falls,  is niets anders dan een minutieuze beschrijving van het langzame ineenstorten van de lange pier in een Engelse badplaats, op een zonnige dag in 1970. De verteller somt nauwkeurig en per minuut de dodelijke slachtoffers op en hoe die aan hun einde komen. Het is alsof je een politierapport leest, maar de woordkeuze en intonatie brengen een element van mededogen in.  Het effect is ‘chilling’, ‘kippenvel’ zouden wij zeggen.

Ook het verhaal Bunny is een pareltje. Bunny is 28 jaar oud, hij weegt bijna 200 kg en komt niet meer buiten de deur. Haddon schetst kernachtig hoe dat zo gekomen is. Een uitzichtloos bestaan. Dan belt het meisje Leah aan. Ook zij heeft geen vrolijk bestaan. Zij is aangedaan door zijn situatie, wil hem helpen. Hij fleurt een beetje op van vrouwelijke aandacht. Maar het kan nooit wat worden, daartoe is hij lichamelijk niet meer in staat. Leah neemt dan een wijs besluit. Ze brengt hem in een gelukzalige stemming – hij had niet gedacht dat nog mee te maken – die tegelijk ook zijn einde inluidt. Ontroerend mooi, indrukwekkend.

De negen verhalen in deze bundel hebben alle een dergelijke twist. In combinatie met de eerder genoemde weerbarstigheid, die misschien het best te omschrijven is als ‘niet willen behagen als schrijver’, levert het onvergetelijke verhalen op.

Mark Haddon
The Pier Falls
322 blz
Jonathan Cape

[Nederlandse editie: De pier stort in en andere verhalen]