Seks

Mrs. Donaldson, een waardige dame van middelbare leeftijd, bezoekt in de periode voor haar man overlijdt dagelijks het lokale ziekenhuis waar hij is opgenomen. Omdat de sfeer daar haar bevalt, gaat zij er na de dood van haar echtgenoot vrijwilligerswerk doen. Dat bestaat uit het ‘acteren’ van een ziektegeval voor een groep medische studenten die haar moeten ondervragen en een diagnose stellen. Zij raakt daar gaandeweg heel bedreven in en weet de colleges waarin zij het middelpunt vormt uit te bouwen tot een ware happening. Het contact met de studenten ervaart zij als een heilzaam tegenwicht tegen haar wat vereenzaamde leven, alleen in haar veel te grote huis. Wanneer zij ontdekt dat het pensioen van haar man minder uitkeert dan zij had verwacht, besluit ze een kamer te verhuren aan studenten.

Andy en Laura worden door het studentenhuisvestingsbureau naar haar toe gestuurd. Hij studeert architectuur, zij medicijnen. Een keurig stel, dat een grote slaapkamer en een badkamer huurt. Ze zijn jong en verliefd, en Mrs. Donaldson kan haar oren moeilijk sluiten voor de geluiden die ’s nachts uit hun slaapkamer tot haar doordringen. Seks is sowieso een item voor haar, omdat de hoogleraar medicijnen die altijd bij haar ‘optredens’ aanwezig is, zelf een weduwnaar, avances maakt in haar richting. Hoe daar mee om te gaan kan ze niet bepalen, zo kort na de dood van haar man. Het onderwerp verwart haar.

Hoe aardig Andy en Laura ook zijn, het betalen van de maandelijkse huur is al gauw een probleem. Mrs. Donaldson vindt het wat goedkoop om daar over te klagen, maar na enige tijd benadert het stel haar zelf met een voorstel. Wat dat is? Nee, dat zou je leesplezier maar bederven. Maar het behelst het betrekken van Mrs. Donaldson bij het liefdesleven van het jonge paar. Tja ….

Smut. Two Unseemly Stories, de titel van dit boekje, betekent zoveel als viezigheid of smeerlapperij verpakt in twee onbetamelijke verhalen. Dat dekt de lading niet al zou je, was je een moraalridder, dit zeker kunnen vinden van de deal die Mrs. Donaldson overeenkomt met haar jonge huurders. In de handen van Alan Bennett overschrijdt het echter nergens een grens en is het op een heerlijke manier nog net correct en daarbij onderkoeld ‘British’. Bennett tekende de afgelopen decennia voor zulke successen als The Lady in the Van en The Madness of King George, beide toneelstukken die later werden verfilmd. Uitzonderlijke situaties en daarin de grens opzoeken is hem vertrouwd.

Het tweede verhaal in dit bundeltje is wat complexer van opzet, maar ook daarin  draait het in zekere zin om seks. In dit geval het liefdesleven van een ‘grijze muis’ die is getrouwd met een succesvolle bankier met de looks van een fotomodel. Uiterlijk vertoon legt het in dit verhaal af tegen gezond verstand en een gevoel van rechtvaardigheid, de manier waarop dat wordt bereikt is een wondertje van creatief schrijven. En dat is misschien wat me nog het meeste lief is in deze verhalen: de scherpte, de nuance én de ironie die je van iedere bladzijde tegemoetkomen.

Alan Bennett
Smut. Two Unseemly Stories
189 blz
Faber and Faber / Profile Books