Vergeefs

Nooit meer slapen van W.F. Hermans is voor mij het ultieme verslag van een zinloze, vergeefse wetenschappelijke expeditie. De hoofdpersoon, Alfred Issendorf, onderneemt een tocht naar het uiterste noorden van Noorwegen om een stelling van zijn hoogleraar te bewijzen: dat bepaalde gaten in het landschap zijn veroorzaakt door meteorieten en niet door smeltwater. Voor zijn onderzoek heeft hij luchtfoto's nodig uit een Noors archief, maar door tegenwerking krijgt hij die niet. Wanneer hij met drie andere onderzoekers toch aan de tocht begint, breiden de tegenslagen zich snel uit: Alfred kan niet slapen door het licht, de muggen zijn een plaag en hij blijkt niet getraind genoeg om het marstempo vol te houden. De expeditie wordt een jammerlijke mislukking, een van de expeditieleden verongelukt zelfs.
Hermans schreef het meesterlijk op. De stijl is droog en kortaf, zakelijk. Maar tegelijkertijd verwerkte hij veel symboliek in het verhaal. Ik herlas het boek als een luisterboek en moest vaststellen dat ik het nog even meeslepend vond als bij de eerste lezing.