Een eindeloos fietstochtje

Van een roman die begint met het volgende motto is duidelijk dat het verhaal zich deels buiten de benoembare werkelijkheid zal afspelen: ‘Van al De Selby’s vele treffende uitspraken kan geen naar mijn mening wedijveren met zijn stelling: “Een reis is een hallucinatie.”’ Zeker omdat in Miniapolis van Rob van Essen een reis centraal staat. Die reis wordt gemaakt door de heren Scherpenzeel en Wildervanck, beide werkzaam op een gemeentelijk bijkantoor in een grote stad. Wildervanck is de chef, al langer in dienst. Kort geleden verhuisde het kantoor naar een nieuwe locatie, toevalligerwijs op de begane grond van het gebouw waarvan hij een appartement op de eerste verdieping bewoont. Scherpenzeel is de nieuwe collega, een nog vrij jonge man wiens bestaan zich enigszins buiten de maatschappelijke kaders afspeelt. Hoe dat alles precies in elkaar steekt laat van Essen voor wat het is, het gaat hem niet om de feitelijke details. 

Wildervanck kan niet wennen aan de gedachte dat hij slechts één trap hoeft af te dalen om op zijn werkplek te komen. Dat is zó anders dan de oude situatie. Daarom fietst hij een rondje door de stad alvorens zijn fiets voor het bijkantoor op slot te zetten. Scherpenzeel komt daar achter, en fiets uit nieuwsgierigheid achter hem aan. Wildervanck ontdekt dit, en maakt zijn fietsrondje steeds groter. Dit ontaardt in een gezamenlijke fietstocht het wijde land in, schijnbaar zonder een benoemd plan of doel.

In een zijlijn neemt Van Essen je mee in de geschiedenis van ene Jonathan die met zijn – inmiddels overleden – moeder op zoek is naar een groot huis waar  zij vroeger woonde. Wat de relatie is tot de fietsende heren is je als lezer lange tijd onduidelijk. Maar dergelijke onduidelijkheden zijn de sterke en aantrekkelijke aspecten van deze roman. Van Essen weet je mee te slepen in een verhaal waarvan de je portée niet helemaal kan bevatten, maar dat je door zijn onuitgesproken beloftes doet doorlezen. Vervreemding is een juiste omschrijving voor wat hij creëert. Recensenten noemden de namen van Paul Auster, J.M. Coetzee en Haruki Murakami als mogelijke bronnen van inspiratie. Dat is misschien begrijpelijk, maar mijns inziens toch te oppervlakkig. Rob van Essen heeft een geheel eigen stem, een stem die al heel zichtbaar was in het hiervoor verschenen roman De goede zoon (zie dit blog, 15 januari 2019) en de verhalenbundels Hier wonen ook mensen (zie dit blog, 23 juli 2015) en Een man met goede schoenen (zie dit blog, 9 november 2020), en die duidelijker lijkt te worden met ieder boek.

Rob van Essen / Miniapolis / 219 blz / Atlas Contact