Wandelen als ontsnapping

Wat doe je wanneer vrijwel tegelijkertijd de bank beslag legt op je huis en de artsen je informeren dat je echtgenoot ongeneeslijk ziek is en hoogstens nog een half jaar te leven heeft?  Dit horrorscenario overkomt Raynor Winn. Samen met haar man Moth drijft zij een Bed & Breakfast in een mooie oude boerderij op het platteland van Wales. Dat is hun huis én hun bedrijf. Jaren eerder hebben ze het zakelijk advies van een vriend opgevolgd, waardoor ze nu in de problemen komen. Zonder huis, en opeens op een nauwelijks te bevatten manier ook zonder toekomst, staan ze op straat. Moth’s ziekte, het corticobasaal syndroom, zal langzaam maar zeker zijn hersenen aantasten, waardoor hij steeds minder mobiel zal worden. Rust en het gedisciplineerd innemen van zijn medicijnen is het doktersvoorschrift.

Maar dat lijkt voor Raynor en Moth te veel op wachten op het onvermijdelijke, en dan ook nog in de buurt van hun oude leven. Ze kiezen er daarom voor een oude droom van Raynor te verwezenlijken: het lopen van het South West Coast Path, een looppad van meer dan 600 mijl van Minehead naar Poole, langs de kusten van Somerset, Dorset, Devon en Cornwall. Van hun laatste geld kopen ze rugzakken, een tentje en slaapzakken en gaan op pad.

De tocht werkt inderdaad louterend. De magnifieke landschappen doen hen het vertrouwde beeld van thuis vergeten. Ze zijn de hele dag in touw, samen. Het wild kamperen wordt al snel een routine die ze gemakkelijker dragen, evenals de regenbuien of de hitte. Wanneer Moth stopt met het innemen van zijn medicijnen verbetert merkwaardig genoeg zijn conditie. Het geld blijft een probleem, maar ook daarin worden ze inventief. Ze vragen in cafetaria om heet water – gratis of heel goedkoop – en dompelen daar dan stiekem een theezakje in. Kiezen bij de bakker het lekkerste broodje uit, en delen dat dan. Of kopen bij de goedkoopste supermarkt de goedkoopste noodles, en eten dat dan twee weken. Van de manier waarop Moth in een druk badplaatsje op straat poëzie voordraagt en vervolgens met de pet rondgaat wordt je ronduit blij.

Langs de rand van een land lopen, in dit geval een eiland, maakt dat je je richt op het land én de zee. Je onttrekt je deels aan het alledaagse leven, bent op jezelf en met de natuur. Ik kan me herinneren dat Paul Theroux hetzelfde ervoer toen hij voor zijn reisboek The Kingdom by the Sea  (1983) Groot-Brittanië langs de kusten in het rond wandelde. Voor Raynor en Moth betekent dit dat de dingen voor hen langzaamaan in het juiste perspectief  gaan vallen, ze leren omgaan met de toekomst, of die nu negatief of positief zal uitvallen.

Wat dit boek doet uitstijgen boven vergelijkbare ‘louteringsverslagen’ is de manier waarop Raynor hun avontuur boekstaaft: direct, zonder opsmuk en ontvankelijk voor de landschappen, ontmoetingen en bijzondere situaties. En altijd, daarin schuilt de kracht, gefocust op de situatie van Moth en de manier waarop zij beiden daarmee omgaan.  Haar verslag ontroert meer dan eens.

Hoe loopt het af? Want dat was toch het uitgangspunt, dat ze zouden lopen tot Moth niet meer zou kunnen? Dat onthullen zou het leesplezier niet ten goede komen. Maar een verrassend slot is het wel.

Raynor Winn
The Salt Path
274 blz
Penguin Books

[ Nederlandse editie: Het zoutpad ]