Weemoed

V.S. Naipaul arriveerde in 1950 op 18-jarige leeftijd vanuit Trinidad in Engeland, met een scholarship voor Oxford op zak. Ruim twintig jaar later verhuisde hij van Londen naar het Engelse platteland en betrok een cottage in een dorpje in Wiltshire. Voor hem betekende dit opnieuw een 'aankomst', nu in een Engeland dat hem grotendeels onbekend was. Met de ogen van een buitenstaander beschrijft hij in The Enigma of Arrival de mensen en het landschap in zijn omgeving. In deze jaren veranderde het platteland snel, oude mensen en tradities verdwenen, maakten plaats voor jongeren en moderne levenswijzen.
Het boek wordt op de titelpagina een roman genoemd, maar het is natuurlijk een  autobiografie. Het mededogen waarmee Naipaul de lotgevallen van zijn buren beschrijft en de passages over zijn eerste 'aankomst' in Engeland in de jaren vijftig verraden zijn persoonlijke betrokkenheid. Het boek deed me in sommige opzichten denken aan Geert Mak's Hoe God verdween uit Jorwerd. Maar Naipaul gaat verder en dieper, is persoonlijker. Het gevoel dat dit verhaal 'recht uit het hart' komt, maakt het sterk. Het verslag van de onafwendbare teloorgang van het landgoed waar Naipaul zijn cottage huurt is prachtig beschreven, met een gevoel van weemoed dat mij nog lang bijbleef.