zaterdag 28 maart 2020

Liefde, als dat het is

Het proces van het toekennen van literaire prijzen, compleet met de longlist, shortlist en alle media-aandacht daaromheen, attendeert je soms op een schrijver die je nog niet kende. Dat was dit jaar het geval bij de Libris Literatuur Prijs, waar Marijke Schermer de shortlist haalde met haar roman Liefde, als dat het is. Een mooi gevonden titel, omdat die een vraag stelt over een van de kernbegrippen van ons leven.

Het verhaal dat Schermer vertelt is heel alledaags. David en Terry, hij bijna vijftig en zij vijfenveertig, zijn na een kwart eeuw huwelijk op een punt aangekomen waar het de vraag is of hun verbintenis nog zin heeft. Zij heeft het gevoel dat zij steeds minder een individu is, met eigen gevoelens en verlangens. Dat zij zich steeds moet schikken naar de belangen van haar gezin. Hun dochters, beide pubers, bevinden zich in de lastige fase en dat wordt versterkt doordat de meisjes zich heel onzeker voelen door het krakende huwelijk van hun ouders. Hij, David, is een goedzak met een uitstekende baan en de instelling dat hij haar de ruimte wil laten om haar problemen op te lossen. Zelfs als dat betekent dat zij een affaire begint met een andere man. Wanneer Terri dat inderdaad doet – een relatie die vooral gebaseerd is op seks - en haar opstandige gedrag het gezinsleven steeds meer onmogelijk maakt, begint hij een relatie met Sev, een jonge vrouw die hem vindt via een datingbureau. Bij haar vindt hij zichzelf enigszins terug, wat in het begin ook voor haar geldt.

Romans over een dergelijk hedendaags relatieprobleem laat ik gewoonlijk aan mij voorbijgaan. Ik lees liever over andere zaken. Maar de nominatie én het doorbladeren van het boek in mijn lokale boekhandel maakten mij toch nieuwsgierig.

Wat voor mij dit boek prijswaardig maakt is de wijze waarop Schermer haar verhaal brengt. Zo koppelt zij de chronologie van de zes hoofdstukken aan de seizoenen en doet daar vervolgens iets slims mee. Het eerste hoofdstuk speelt in de zomer, het tweede in de herfst daarvóór, en vervolgens zijn we in de winter, lente, weer dezelfde zomer en tenslotte de herfst. Door te beginnen in wat eigenlijk het een-na-laatste hoofdstuk in tijd is schept ze spanning en verwachting. Een tweede techniek die zij toepast, en heel overtuigend uitvoert, is het laten verspringen van het verhaalperspectief. Binnen ieder hoofdstuk beleven we de gebeurtenissen door de ogen van steeds verschillende personages, terwijl de wisseling ervan heel informeel plaatsvindt. Het perspectief wisselt als het ware ‘vloeiend’ – een ander woord weet ik even niet – waardoor je als lezer het gevoel krijgt met ieder van de personen mee te leven.

Kortom: een geslaagde kennismaking. Mocht Schermer de prijs winnen dan zou dat voor haar, meer dan voor enkele van de andere genomineerden, een stap naar een groter publiek betekenen.

Marijke Schermer
Liefde, als dat het is
205 blz
Uitgeverij van Oorschot