Bythell nam de zaak over in 2001. Hij was toen 31 jaar en op zoek naar een baan die hem zou bevallen. Het beeld dat hij had van zijn nieuwe beroep was ronduit idyllisch, hij was ervan overtuigd dat ' ... the world of selling second-hand books is [...] an idyll of sitting in an armchair by a roaring fire with your slipper-clad feet up, smoking a pipe and reading Gibbon’s ‘Decline and Fall’ while a stream of charming customers engages you in intelligent conversation, before parting with fistfuls of cash.’ De werkelijkheid is een hele andere. Hij zou daar al snel achter komen.
Zoals de titel al aangeeft is Bythells verslag een dagboek. Gedurende een jaar volg je dag voor dag zijn leven als boekhandelaar. Iedere dag begint en eindigt met een korte opsomming. ’s Morgens is dat het aantal internetbestellingen dat hij aantreft bij het openen van zijn computer, ’s avonds de vermelding van het aantal klanten en de inkomsten. Dat laatste verschilt sterk per seizoen. In de winter komt er soms niet meer dan een handvol klanten die bij elkaar enkele tientjes spenderen, in het toeristenseizoen zijn dat er gewoonlijk meer en bevat de kas ’s avonds vaak enkele honderden ponden. Als je dat middelt zie je dat het geen vetpot is. Zet daar de kosten naast voor het noodzakelijke onderhoud aan zijn monumentale pand, salaris voor zijn deeltijdmedewerkers en de overige vaste lasten en je begrijpt nauwelijks hoe hij dat redt. De orders voor de internetverkoop komen binnen via AbeBooks en Amazon, bedrijven die Bythell diep in zijn hart als zijn aartsvijanden beschouwt. Ooit schoot hij met het jachtgeweer van zijn vader een Kindle aan flarden, die hangt nu ingelijst in de winkel. Toch vormt die verkoop een segment van zijn omzet dat hij nodig heeft, dus blijft hij het doen.
Vanzelfsprekend worden er ook boeken ingekocht. Bythell krijgt met grote regelmaat partijen boeken aangeboden, meestal omdat mensen kleiner gaan wonen of zijn gestorven. Daar zit niet altijd veel bruikbaars bij, maar zelden verlaat hij zo’n adres zonder enkele dozen met boeken. Om uit de vaak duizenden boeken in een paar uur die titels te pikken waaraan mogelijk iets is te verdienen is een vak apart. De meer algemene boeken eindigen op een plank in de winkel, de bijzondere titels plaatst hij meestal al de volgende dag op internet.
Bij Bythell kun je lid worden van de Random Book Club. Dat kost je een bedrag per jaar, en daarvoor stuurt hij je regelmatig min of meer ‘at random’ gekozen boeken. Een opmerkelijk concept, en natuurlijk iedere keer spannend of je boeken ontvangt waar je iets mee hebt. Het ledental zweeft rond de 150, waardoor het voor The Book Shop een stabiele bron van inkomsten is.
De aanleiding voor het schrijven van dit boek, de notities die Bythell maakte over bijzondere klanten, vormen de kern van zijn verhaal. En bijzonder zijn die klanten soms, in hun gedrag of hun wensen. De variatie is ook enorm, van de bustoeristen die gedurende een half uur in het centrum van Wigtown worden losgelaten tot de gespecialiseerde verzamelaar die ter plekke of via internet naar dat éne boek zoekt. Ook de variatie aan titels die langskomt is groot. De grappigste vond ik wel Talk Dirty Yiddish, Collectable Spoons of the Third Reich en A History of Orgies.
Wat blijft hangen van dit geestige boek is dat je dit beroep alleen maar kan uitoefenen als je er plezier aan beleeft. Dat lijkt namelijk de grootste beloning te zijn. Rijk wordt je er niet van, en veel zekerheid over je voortbestaan heb je ook niet. Voor Bythell, die samen met zijn kat boven de winkel woont, is dat goede gevoel genoeg. Bovendien groeide hij op in de streek, dus zijn wortels liggen er. Zijn vrije dagen brengt hij door in de indrukwekkende natuur waardoor het dorp wordt omringd. Hij fietst daar graag off-road of gaat vissen op zee. In de plaatselijke pub doen hij en zijn vrienden zich tegoed doet aan het lokale bier. Zo klinkt het dan toch weer heel idyllisch.
Shaun Bythell
The Diary of a Bookseller
310 blz
Profile Books
[ Nederlandse editie: Dagboek van een boekverkoper ]
Geen opmerkingen:
Een reactie posten