zondag 2 augustus 2020

Schrijven als 'downhill skiing'

Je leven als een film die je naar believen kan bekijken, iedere avond weer. Noem een datum en tijdstip, en voor je verschijnt de situatie waar je op dat gekozen moment deel van uitmaakte. The Relive Box heet die geweldige uitvinding.  De hoofdfiguur in het titelverhaal van deze bundel verhalen van T.C. Boyle heeft zo’n apparaat in een lege kamer neergezet. Avond aan avond, en op vrije dagen ook overdag, bekijkt hij de meest dierbare momenten uit zijn bestaan. Dat zijn vrijwel zonder uitzondering de eerste afspraakjes die hij had met zijn vriendin Christine, de vrouw die zijn echtgenote zou worden en die hem inmiddels heeft verlaten. Hij kijkt keer op keer naar hun eerste ontmoeting, kus, seks. Ook zijn vijftienjarige dochter Katie kijkt graag naar scènes met haar moeder. Zij als kleuter, haar moeder als jonge vrouw. Ook zij mist haar. Lost het kijken iets op? Nee, zeker niet. Raken ze eraan verslaafd? Ja, absoluut. 

Het is wonderlijk hoe de korte verhalen van T. C. Boyle door de jaren heen hun kenmerkende ingrediënten blijven houden. Een verhaal met een - licht - absurdistische plot. Personages die daar niet echt vat op lijken te hebben. Een ijzersterke tekening van sfeer en locatie. En een vloeiende schrijfstijl, je leest ze gemakkelijk achter elkaar door.

Het titelverhaal van deze verzameling is niet eens het meest absurde verhaal. Dat is in mijn ogen The Five-Pound Burrito, waarin de eigenaar van een diner een burrito bedenkt die een hit wordt, maar wiens belevingswereld daardoor even uitzinnig wordt als zijn nieuwe specialiteit. Teder en gevoelig is Surtsey, waarin Boyle de gevoelens van een tiener voor zijn vriendinnetje schetst, en dat tijdens een vliegende storm die hun dorp op een eilandje voor de kust van Alaska van de kaart dreigt te blazen. Het toenemende watertekort is het thema van het ietwat dwaze You Don’t Miss Your Water (‘Till the Well Runs Dry) en een ontluikende liefde tussen het slachtoffer van een autodiefstal en een vrouwelijke politieagent is het onderwerp Theft and Other Issues. Alle verhalen zo moeiteloos ogend alsof Boyle ze met twee vingers in de neus schreef. 

Door omstandigheden las ik de eerste helft van de verhalen en luisterde de rest. Voorgelezen door Boyle zelf. Dat laatste was even wennen. Zo moeiteloos als de verhalen ogen, zo snel leest hij ze ook voor. Een Amerikaanse criticus schreef dat Boyle schrijft alsof het om ‘downhill skiing’ gaat. Na hem te hebben beluisterd snap ik dat.

T. Coraghessan Boyle
The Relive Box and Other Stories
253 blz
luisterboek, voorgelezen door de auteur
Bloomsbury / via Storytel