Tijdreisjes bij een kopje koffie

Als er één woord is dat van toepassing is op Voordat de koffie koud wordt is het wel ‘ontwapenend’. Dat is de roman namelijk in alle opzichten, zowel qua concept, verhaallijn  als personages. Zelfs de ietwat onbeholpen schrijfstijl – vermoedelijk zo bedoeld, hoop ik - draagt daar aan bij. Het gegeven is heel overzichtelijk. In een kleine koffiebar in het hartje van Tokio kun je, wanneer je een speciaal kopje koffie bestelt, tijdens het opdrinken daarvan een reis in de tijd maken. Een korte, dat wel, je moet terug zijn voordat je koffie koud is geworden. En de persoon die je wilt ontmoeten moet je eerder in hetzelfde cafeetje hebben ontmoet. En zo zijn er nog wat regels die het een ervaring laten zijn waarvan alleen een kleine groep gebruik van kan maken. In zijn debuutroman beperkt Toshikazu Kawaguchi het tot vier van die trips, die alle binnen een jaar plaatsvinden.

Kawaguchi schreef dit verhaal oorspronkelijk als een toneelstuk. Dat zie je nog aan de eenheid van plaats - de locatie is gedurende het hele verhaal het barretje dat in een achterafsteegje in een souterrain zonder daglicht is gevestigd – en aan het beperkte aantal van tien personages. Dat zijn het bedienend personeel en enkele vaste gasten. Uit die cast komen ook de vier tijdreizigers voort. Die strakke inkadering verleent het verhaal een ietwat surreëel karakter. 

En hebben de tijdreizen een functie, is er een moraal? Jazeker, zelfs een hele serieuze. Elk van de vier reizigers onderneemt de trip om iemand te ontmoeten die op dat moment onbereikbaar is – buitenland, overleden, nog niet geboren – en waarmee ze iets wat fout is gegaan of dreigt te gaan in hun onderlinge relatie willen repareren. Dat dit alle vier de reizen lukt, of dat er in ieder geval een inzicht ontstaat over de situatie, dat maakt dit tot een feelgood boek. Daar is niets mis mee. En dat die vier reizigers allen vrouwen zijn, tja … dat rangschikt dit boekje onder de chicklit. Eenmaal per jaar, in mijn vakantie, mag ik zo’n boekje van mezelf wel lezen. 

Toshikazu Kawaguchi / Voordat de koffie koud wordt / Vertaald uit het Japans door Maarten Libregts / 256 blz / Meulenhoff