woensdag 1 mei 2024

Uit het literaire archief van Garcia Márquez

Onlangs besloten de erven van Gabriel Garcia Márquez (1927-2014), in overleg met deskundigen, een korte roman te publiceren waaraan de schrijver de laatste jaren van zijn leven werkte maar die hij niet voltooide. De tekst, nu gepubliceerd onder de titel In augustus zien we elkaar, had volgens Márquez deel moeten gaan uitmaken van een reeks van vier verhalen met ongeveer dezelfde thematiek. Aan dit eerste deel puzzelde Márquez lang, daarbij gehinderd door toenemende Alzheimer. De overige delen zijn nooit door hem opgezet.

Dit bericht gaf mij een dubbel gevoel: enerzijds is het fijn dat er iets van hem te lezen is dat ik nog niet ken, anderzijds vraag ik me dan af of de kwaliteit een uitgave wel billijkt. Bovendien verbloemden de uitgever en de erven niet dat Márquez voor zijn dood bepaalde dat het manuscript moest worden vernietigd. Tja. Het lijkt me dat je in zo´n situatie nooit het goede kan doen, wat je ook beslist. En nu het boekje er is, heb ik het ook maar gelezen.

Het is een overzichtelijk verhaal. Een vrouw van tegen de vijftig, Ana Magdalena Bach, reist jaarlijks op een specifieke datum in augustus naar een Caribisch eilandje om het graf van haar moeder te bezoeken. In de avond probeert zij dan een aantrekkelijke man op te pikken voor een zwoele nacht. Zij heeft een goed huwelijk, een man met een prima baan en twee kinderen die ook wel zullen slagen in het leven. Het waarom van haar jaarlijkse escapade kan zij daarom voor zichzelf niet goed plaatsen.

Ofschoon de erven Márquez in een voorwoord aangeven dat het schrijven van deze roman  ‘een wedstrijd was tussen het perfectionisme van de kunstenaar en zijn afnemende geestelijke vermogens’, valt dat bij het lezen van het verhaal niet echt op. Veel vaart heeft het weliswaar niet, maar dat kan een keuze van de auteur zijn. Sommige verbindingen en overgangen zijn wat bruusk, af en toe ontbreekt iets van een toelichting. Maar zijn dat geen feilen die je accepteert in zo’n uitgave als deze? De ontknoping van het verhaal is dan weer vintage Márquez, onverwacht, speels en prikkelend. Dat moet in een heldere bui zijn bedacht. 

Gabriel García Márquez / In augustus zien we elkaar / Vertaald uit het Spaans door Mariolein Sabarte Belacortu / 128 blz / Meulenhof, 2024