Wandelen, van kust naar kust

Langeafstandswandelen is hot. Niet alleen het echte werk, van de Spartaanse aanpak tot luxe arrangementen voor de meer luie wandelaars, maar ook in de literatuur. Het best verkochte boek afgelopen jaar was immers De Camino van Anya Niewierra, een spannende literaire thriller die zich afspeelt tijdens de misschien wel meest beroemde langeafstandswandeling, de bedevaart naar Santiago de Compostella. Ook het nieuwe boek van de Britse auteur David Nicholls, You Are Here, is een wandelroman. De route loopt bij hem van de Ierse Zee naar de Noordzee, langs een denkbeeldige horizontale lijn van west naar oost, een tocht die in Engeland bekend staat als het Coast to Coast Path. Voor wie de kaart van Engeland een beetje in zijn hoofd heeft, ruwweg van het Lake District via de Yorkshire Dales naar de North Yorkshire Moors. Het kon minder, denk ik dan.

Maar hoewel het landschap en de wandeling tijdens de tocht van zo’n tien dagen centraal staan, vormen zij bij Nicholls eigenlijk weinig meer dan het decor, de verpakking. Het gaat om de liefde. Cleo, die niet langer kan aanzien dat het enkele van haar alleenstaande vrienden niet lukt een partner te vinden, heeft de tocht opgezet als een koppelingsinstrument. Waarbij het leuk zou zijn wanneer aan het einde van de wandeling minstens twee mensen elkaar hebben gevonden. De deelnemers aan de wandeling, naast Cleo en haar tienerzoon twee mannen en twee vrouwen, lijken die opzet niet echt door te hebben. 

Het groepje bestaat uit een doorgewinterde wandelaar, de aardrijkskundeleraar Michael, en twee beginners, apotheker Conrad en redacteur Marnie. Alle drie zo rond de veertig. Michael woont in York, de andere twee in Londen. Michael heeft een lastige scheiding achter de rug, Marnie was langer geleden een poos getrouwd en leidt sindsdien een teruggetrokken leven, werkt altijd thuis. Een tweede vrouw komt op het allerlaatste moment niet opdagen. Het is de bedoeling dat iedereen Michael gedurende een lang weekeinde vergezelt, waarna hij de wandeling in zijn eentje zal voortzetten.

Als aardrijkskundeleraar weet Michael alles van het landschap en de geschiedenis ervan, en lepelt dat vol enthousiasme op. Niet iedereen stelt dat op prijs, en Cleo zou liever zien dat hij wat meer interesse toonde voor zijn vrouwelijke wandelgenoot dan voor het landschap. Daar reageert hij wat stug op. Marnie, voor wie lange wandelingen een nieuwe ervaring zijn – ze heeft haar wandeluitrusting pas enkele dagen ervoor aangeschaft – worstelt die eerste dagen met het tempo, de hellingen, het gewicht van haar rugzak, haar voeten. Maar toch besluit zij, wanneer de anderen huiswaarts keren, nog een dagje met Michael mee te lopen. En de volgende dag ook. En dan nog een.

Nicholls wisselt per hoofdstuk van vertelperspectief, je verkeert om en om in het hoofd van Michael of Marnie. Dat doet hij meesterlijk. Het heeft een speels effect, je weet als lezer wat ze van elkaar vinden zonder dat ieder van hen dit van de ander weet. Je ziet ook hoe hun relatie zich ontwikkelt, of is dat een te groot woord? Ze beleven in ieder geval intens grappige en serieuze momenten, begrijpen elkaar in toenemende mate ook zonder woorden. 

Loopt het goed af? Krijgen ze elkaar? Volgt de feelgoodroman – want dat is het beslist – het gebruikelijke scenario voor dat soort situaties? En tja…., wat is ‘goed’? Je zou kunnen zeggen dat dat een inzicht is dat beiden, tijdens maar ook na afloop van de wandeling, verwerven. Wie eerder iets las van Nicholls, bijvoorbeeld One Day (De eerste dag, 2009) of Us (Wij, 2014) zal een vermoeden hebben.

David Nicholls / Je bent hier / Vertaald uit het Engels (You Are Here) door Carolien Metaal / 336 blz / Meulenhoff, 2024

Nederlandse editie: Je bent hier