zondag 18 april 2021

Duitse bruiloft

Pieter Waterdrinker zet zaken graag stevig aan. Je zal hem niet snel betrappen op onduidelijkheden die voortkomen uit een nét iets te subtiel uitgewerkt verhalend element. Dit is niet negatief bedoeld. De bij vlagen rondborstige stijl en het grote gebaar passen prima bij zijn verhalen, maken ze heel vlot leesbaar. Dit geldt ook voor Duitse bruiloft, een vroege roman uit 2005. Het verhaal is overzichtelijk: Liza Bender, de enige dochter van een Keulse worstfabrikant, komt met haar ouders naar Zandvoort om te trouwen met Ludo Bagman, de oudste zoon van een hoteliersechtpaar. Het is eind jaren vijftig, in Duitsland is het Wirtschaftswunder op stoom gekomen, terwijl in Nederland de omgang met Duitsland en Duitsers nog altijd heel gevoelig ligt, zelfs in een badplaats die er eigenlijk naar hunkert weer door onze oosterburen te worden overspoeld. 

Dit gegeven nodigt uit tot bespiegelingen over vijandschap en vriendschap, schuld en vergiffenis, en zeker tot het creëren, aan de hand van de opvattingen en gevoelens van de belangrijkste personages, van een tijdsbeeld. Ook het decor leent zich daar immers prima voor. Waterdrinker doet dat ook, in die zin krijg je als lezer een goed en soms amusant beeld van het dorpse leven achter de schermen in een kleine badplaats, net vóór de maatschappelijke omwentelingen van de jaren zestig. 

Maar Waterdrinkers ambitie reikte in zijn vierde boek verder dan dat. Hij maakte er een stevige zwarte komedie van, waarin ieder van de personages een geheim met zich meedraagt. Liza is niet zwanger van Ludo, zoals ze wel beweert om zo de toestemming van haar ouders te krijgen voor het huwelijk. Ludo heeft tijdens zijn laatste uitspattingen als vrijgezel een geslachtsziekte opgelopen, waardoor hij zich wekenlang – ook tijdens de huwelijksnacht – zal moeten onthouden van seks. Kati Bender, de moeder van Liza, is verslaafd aan de drank en aan stevige mannen, waarvoor de daags na het huwelijk zal afreizen naar een wellnessfarm in de Beierse Alpen. Hans Matti, Liza’s vader, onderhoudt een maîtresse in Hamburg. Jacob Bagman, de vader van Ludo, wordt er in het plaatselijke sufferdje van beschuldigd als antiekhandelaar te hebben geprofiteerd van Joden die in de oorlog hun kostbare antiek moesten verkopen. Deze geheimen zijn latent aanwezig, de mogelijkheid dat ze in de dagen rondom de bruiloft ineens zouden uitkomen, creëert de nodige spanning. 

De apotheose is niet wat je ervan verwacht. Dat hoort natuurlijk ook in een professioneel opgebouwde plot, maar in dit geval verandert ook de toon van het verhaal er compleet door. Van de term ‘zwarte komedie’ mag je dan het laatste woord wel deleten. 

Pieter Waterdrinker / Duitse bruiloft / Luisterboek, voorgelezen door Jan Donkers / 11 uur en 16 minuten / Nijgh & Van Ditmar Audiobeek, via Storytel