maandag 19 maart 2018

Verdwenen levens

De personages in de nieuwe verhalenbundel van Sander Kollaard, Levensberichten, worden geconfronteerd met een leven dat er niet meer is. Een oude man bezoekt voor het eerst in zestig jaar zijn geboortestad Den Helder,  waar in juni 1940 zijn vrouw en zoontje omkwamen. Een marathonloper zoekt in de omgeving van Lissabon naar een collega-loper die nooit de finish haalde. De schrijver Weemoed Mausoleum, die in 1997 een bootreis naar Tallinn maakte, daarna in Stockholm in enkele weken zijn beste boek schreef en vervolgens van de aardbodem verdween, wordt gezocht door zijn trouwste lezer. En een assistente van de koning herinnert zich diens laatste dag, de dag waarop hij bij een aanslag zou omkomen, ofschoon hij sinds een ingrijpende gebeurtenis die decennia eerder plaatsvond al niet meer in dit leven stond. De gemene deler van de zes verhalen in deze bundel is de herinnering aan naasten, of het nu een vrouw en kind, een vriend of een geliefde was. De herinnering aan een ander leidt als vanzelf naar het besef van je eigen rol ten opzichte van die ander. Die spiegeling wordt in meerdere van de verhalen subtiel uitgewerkt.

Kollaard laat de verhalen voorafgaan door een motto dat hij ontleent aan de Amerikaanse auteur Bernard Malamud: 'There is no life that can be recaptured wholly; as it was. Which is to say that all biography is ultimately fiction. What does that tell you about the nature of life, and does one really want to know?' Die hierin verwoordde onmogelijkheid om een leven dat was of een gebeurtenis uit het verleden weer zo op te roepen dat het voor de volle honderd procent betrouwbaar is leidt ertoe dat de personages in deze verhalen tastende zijn. Kunnen ze hun eigen herinneringen wel vertrouwen, zijn de gevoelens van toen dezelfde als die van nu, filtert het opschrijven ervan, gebruikmakend van woorden, niet het meest essentiƫle eruit? Het is alsof Kollaard in elk van de zes verhalen een klein experiment uitvoert om te zien hoe dit werkt, misschien op zoek naar antwoorden, in ieder geval de vragen benoemend. Dit alles klinkt wellicht wat vaag, maar laat u niet afschrikken. Ik heb deze bescheiden bundel met plezier gelezen.

Sander Kollaard
Levensberichten
144 blz
Uitgeverij Van Oorschot

Geen opmerkingen:

Een reactie posten