Een road novel

Remington van Bert Natter is een onvervalste road novel. De hoofdpersoon, een succesvolle kunstenaar, krijgt een telefoontje van zijn vader. Deze is in zijn antieke Mercedes afgereisd naar zijn geboortestad Hamburg maar durft de terugreis niet meer alleen te ondernemen. Of de zoon hem direct wil komen ophalen. Wanneer deze zijn vader oppikt in het hotel merkt hij dat de oude man trilt. Ietwat ongerust begint hij aan de terugtocht. De oude Mercedes gaat niet harder dan tachtig, dus nemen ze de binnenweg. Er is tijd om te praten. Ze wisselen meningen uit, ook herinneringen, soms zelfs iets dat op gevoelens lijkt. Ze zeggen elkaar dingen die ze niet eerder durfden te zeggen. Een road novel, dus.

De vader is een bekende dichter. Hij begon ooit als romanschrijver. Had jarenlang een column in een landelijke krant. Totdat zijn hoofdredacteur hem verweet dat hij het in zijn column had gehad over Heinrich Heine, zonder zijn lezers toe te lichten dat dit de ‘bekende Duitse negentiende-eeuwse dichter’ was. Daarna schreef hij uitsluitend – en spaarzaam – gedichten. Soms wonnen zijn bundels een literaire prijs, maar ze verkochten matig. Hij schreef zijn werk op een typemachine van het merk Remington. Die ligt in de kofferbak van de Mercedes. Hij kan lyrisch vertellen over het mechaniek dat in beweging komt wanneer hij een letter aanslaat.

De zoon is minder fysiek met zijn kunst bezig. Hij bedenkt slechts het concept, de uitvoering van de soms enorme installaties laat hij over aan assistenten. Hij heeft al als tiener gekozen voor de kunst, zijn moeder gaf hem op het juiste moment het beslissende zetje. Zij is een paar jaar eerder overleden. Ook aan haar halen de mannen herinneringen op.

De gesprekken van vader en zoon gaan vooral over hun relatie. De vader doet pogingen het verloop van zijn schrijversloopbaan te analyseren, voor zichzelf te verantwoorden of het zin had zijn leven te wijden aan het schrijven van gedichten. Is de voldoening die het maken van kunst kan geven genoeg, ook als de roem wegblijft? De zoon doet hetzelfde voor zijn eigen kunstenaarschap. De liefde komt voorbij, kunst, muziek, de oorlog. De structuur van het verhaal biedt Natter de gelegenheid om van alles ter sprake te brengen. Hij lijkt zich hier en daar in filosofische overpeinzingen zelfs de rol van derde man in het gezelschap aan te meten. Remington is een praatroman, een tekst vol persoonlijke ontboezemingen en ideeën die op vanzelfsprekende en soepele wijze hun plek in het verhaal hebben gekregen.

Remington is doortrokken van weemoed, van melancholie en berusting. Met op de achtergrond een onbestemd gevoel van sluimerende dreiging. Die is al in de eerste zin aanwezig: ‘Mijn vader is er niet meer’. De Mercedes rijdt dan over de Afsluitdijk, richting de kop van Noord-Holland. Naarmate het verhaal vordert wordt je langzaam duidelijk dat de vader zich met een vooropgezette bedoeling door zijn zoon uit Hamburg liet ophalen. Dat de tocht voor hem een afscheid is. Dat afscheid, wanneer het komt, is te bizar voor woorden. Maar past ook wel weer bij het volstrekt eigenzinnige karakter van deze mooie roman.